Doe het anders; een stukje Finland in de school

Het driejaarlijks onderzoek naar de prestaties van leerlingen van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), ookwel het PISA-onderzoek genaamd, toonde de laatste keer weer aan dat Finland weer als een van de beste uit de bus kwam. Een positie die het land, hoewel het de afgelopen jaren iets is gezakt, consistent behoudt. Het school systeem van Finland zit dus blijkbaar erg goed in elkaar en toch lijken we er nog niet veel aan te doen om van hen te leren. Waarom doen we het niet anders? Wat kunnen we van de Finnen overnemen als het gaat om onderwijs?

Het Nederlandse schoolsysteem

Over het algemeen is het Nederlandse schoolsysteem helemaal niet slecht. In tegendeel zelfs: ook Nederland kwam bij het laatste PISA-onderzoek boven het gemiddelde uit. Nu kun je denken; wat zeur je dan nog? Maar toch zijn er wel degelijk dingen mis in ons schoolsysteem. Zo groeit de omvang van klassen nog steeds. Waar een kleine tien jaar geleden de klas nog was gevuld met 20 tot 25 leerlingen, delen kinderen het klaslokaal tegenwoordig met zo’n 30 klasgenootjes.
Daarnaast moeten we de les vorm niet vergeten. De verhoudingen tussen kennisvakken en creativiteit zou bij ons meer kunnen worden gebalanceerd. Meer creativiteit en spelen zorgt voor een beter ontwikkeling van het kind. We geven onze kinderen tijdens lesuren relatief weinig tijd om ongestructureerd te spelen.

Wat kunnen we van de Finnen leren?

Nederland heeft volgens het PISA-onderzoek dus een prima scholen systeem. Wat kunnen we dan toch van de Finnen leren? We delen het voor je op in twee aspecten. Aan de ene kant de leraar, aan de andere kant het systeem.

De leraar

Goed. We beginnen bij de leraar, want op dit front loopt Nederland wel degelijk achter. Gek genoeg komt dat niet door onze leraren maar door onze overheid. Ons land kent namelijk weinig eer voor dit beroep door een laag salaris en een hoge werkdruk. Dat laat zich terugzien in het aantal aanmeldingen voor opleidingen zoals Pabo. Ter vergelijking: In Finland is docent een beroep met status. Om een opleiding tot leraar te volgen ga je eerst een streng voortraject in. Er worden hierbij verschillende testen gedaan en toelatingsgesprekken gevoerd. Slechts vijf procent wordt toegelaten. Ook zijn de docenten in Finland allen hoog opgeleid. De meeste hebben zelfs een master aan de universiteit afgerond.
Daarnaast wordt de Finse leraar meer vrij gelaten. Er is meer ruimte voor het voorbereiden van lessen en het maken van keuzes. Ook worden ze minder getoetst en hoeven ze over het algemeen minder verantwoording af te leggen. De Finnen hebben dus, naast meer respect, ook een stuk meer vertrouwen in hun leerkrachten dan dat wij dat hebben.

Het systeem

Het grootste verschil tussen het schoolsysteem in Nederland en dat van Finland is dat Finse kinderen veel later pas beginnen aan de basisschool. Vanaf hun zevende tot hun vijftiende gaan ze naar het lager onderwijs. De lestijden zijn daar over het algemeen korter dan in Nederland en er wordt zelfs tussen de middag gezamenlijk warm gegeten.
Daarnaast zijn de klassen een stuk kleiner en worden de kennisvakken veel meer afgewisseld met creativiteit en spelen.

Conclusie

De Finnen zijn anders in hun onderwijs. Ze maken minder lange dagen, hanteren geen puntensysteem, en laten veel ruimte tot spelen. Wat voornamelijk opvalt, is dat zowel de leraar als de leerling een stuk meer ruimte krijgt om zichzelf te ontplooien. En dat verschil is iets wat men zich in Nederland best aan mag trekken.